Harvard master’lı Batubay Özkan, henüz 28 yaşında ama ünlü milyarder Hodorkovski’nin bankası Rus Trust Bank’ın üst yönetimindeki tek yabancı.
Harvard’ta master, ünlü Hamilton College’de tarihi bir birincilik, Wall Street’te staj, Moskova’da üst düzey banka yöneticiliği ve bunarın hepsini 28 yıla sığdırma başarısı… Aslında ilk bakışta ortada bir çelişki var: Parlak yaşam öyküsüyle ters orantılı bir alçak gönüllük içinde Batubay Özkan. Ama belli ki, başarısında bu yönü de önemli rol oynuyor.
Göz doktoru olan babası, Belçika’nin itibarlı bir üniversite hastanesinde görev yaptığı sırada, 1975 yılında bu ülkede doğuyor. Daha bir yasinda Turkiye’ye geliyor ve ortaokul ile liseyi Robert Kolej’de tamamlıyor. Bu okuldan mezun olan bir cok genç gibi o da ABD’nin yolunu tutuyor ve prestijli Hamilton College’da ekonomi okumaya başlıyor.
Özkan, bu okulda öğrenim gören ilk Türk değil. Ancak, 1814-1997 arası, yani Hamilton College’in 183 yıllık tarihinde en yüksek notla mezun olan öğrenci; yüzde 96. 5 ortalamasına ulaşabilen ilk kişi. Erol Aksoy’un da mezunu olduğu bu okulda okuyan Türklerin iyi bankacı olduğu kanısı, Özkan’ın üniversite sonrası Wall Street’te Goldman Sachs’a girmesiyle daha da pekişiyor. Özkan, kendi deyimiyle “dünyanın en iyi yatırım bankasında günde 17 saat çalışarak” deneyim kazanıyor. 1999’da başka bir rüyasını gerçekleşiyor ve master için Harvard’a yaptığı başvuru kabul ediliyor. O günleri, “Aynı dili konuşan insanlar grubu olarak çok güzel günler geçirdim. 40 ülkeden arkadaşım vardı” diye anlatıyor. O arkadaşlardan biri de, şimdiki eşi Marina. Okul bitince Özkan daha önce çalıştığı bankaya, Marina ise Moskova’ya dönüyor ve özlem dolu bir dönem başlıyor. Moskova ile New York’un ortasını, yani Londra’yı seçiyorlar buluşmalar için.
Özkan, birkaç kere Rusya’ya geldikten sonra kendisini bir yol ayrımında buluyor. “ABD’de yaptım, Rusya’da da yapabilir miyim” sorusuyla yeni bir meydan okuma ile karşı karşıya kalıyor. Moskova’da hiç yabancılık hissetmediğini farkedince kendi kendine çektiği resti hemen görüyor. “Rusya gençlere güzel fırsatlar sunuyor. Hem ben yer değiştirmekten de hoşlanırım” diyor ve evlilik kararı da beraberinde geliyor.
Böylece, Özkan kendisini bir anda Trust and Invesment Bank’ın ilk yabancı Managing Director olarak 2002 yılı nisan ayında Moskova’da buluyor. Bu, Rusya’nın en zengin işadamı, petrol milyarderi Hodorkovski’nin bankası. Bankadakiler, genç yaşında gökten zembille iner gibi bir anda karşılarında gördükleri Türk meslektaşlarına yardım etmek için çaba gösteriyorlar. Özkan’ın gelişi bankayı hareketlendiriyor: Rusya’da bilinmeyen bazı banka uygulamaları onunla başlıyor. O da bankasından çok memnun: “Hisse senedi opsiyonu yapan tek Rus bankasıyız. Ruble bono ve euro bono piyasalarında Rusya’da bir numarayız.”
Neşeli, cana yakın ve çalışkan Türk genciyle başlayan deneyim banka yönetimi etkiliyor ve ardından başka yabancılar alınıyor. Ama Özkan bankada en üst düzey görev yapan tek yabancı olmaya devam ediyor.